Server bir ağdaki uygulamaları, bilgileri kullanıcılara paylaştıran, özel donanım ve yazılımda oluşan bilgisayarlardır. Özel donanım ve yazılım denmesinin sebebi ise, normal kullanıcıların kullandığı bilgisayarlardan daha yüksek performansı kaldırabilecek donanımsal parçalar ve işletim sistemi içermesidir. Bunun sebebi ise Server’ların 7X24 hizmet verecek şekilde yapılandırılmasıdır. Tabii bu sebepten dolayı fiyatları normal bilgisayarlara göre daha yüksektir.
Server terimi sunucu, ana makine,mainframe,domain olarak da bilinmektedir. Büyük firmalarda veya server’ın sunduğu hizmete göre de adlandırılmaktadır. Mesela File Server, Web Server, Database Server gibi.
Server olan bilgisayar ağa paylaştıracağı bilgileri ve yazılımları bulundurduğu için bu ağdaki hangi bilgisayara ne tür hizmet vereceğini kendisi belirler. Bu sebepten ağda yönetici konumundadır yani hizmet verir ve yönetir.
Client ise Server veya Server'ların olduğu bir ağda hizmet isteyen ( bilgi ve yazılım ) bilgisayardır. Server gibi özel donanıma ihtiyaç duymazlar.
Bir server’ın ve buna bağlı 10 – 50 arası client ların olduğu ağa Single Server Ağlar denir. Server ve Client mantığı ile çalışan mimariye de Client/ Server mimarisidenir.
Internet aslında buna güzel örnektir. Client’ı Internet Browser’ınız ( Google Chrome, Mozilla, IE ) olarak düşünün, Server’da Internet üzerindeki hosttur. Browser bir web sayfasına açmak için istekte bulunur, Host bunu işleme koyar, Browser’ın istediği hizmeti verir.
Peer to Peer ( P2P) tip ağlardaki bilgisayarlar hem client hem server konumundadır. Her bilgisayar kendi erişim haklarını düzenleyebilir. Bu yapı hem küçük ofislerde hem de internet kullanıcıları için hiç yabancı değildir.
Örneğin; Internet kullanıcıları için yardımcı programlar ( torrent gibi ) sayesinde müzik, film gibi benzeri verileri internetten indirebilmesi, küçük ofis veya evlerde ise Windows’un WORKGROUP’lar da bilgisayarlar arasında resim, müzik, dosya paylaşımı yapabilmesi.
P2P uygulamalarının başlangıcı ICQ ve popüler olmasını sağlayan da Napster programıdır. Napster programının çıkması ile ücretsiz indirilen filmler, müzikler nedeniyle teklif hakları ihlali için yasaları da tekrar gündeme gelmiştir ( Korsan yazılım ) ve bu tip paylaşım ve indirme yapıyorsanız bir göz önünde bulundurmanız lazım =) .
Internet kullanıcıları için bu kadar sınırsızlık tabii ki yanında bir çok tehlikeleri de beraberinde getirmektedir. İndirdiğiniz dosyanın virüs veya herhangi bir Spyware dediğimiz casus yazılım içerip içermediğini bilemeyiz. Bunun içinde internetten çok fazla veri indiriliyorsa anti- virüs programı kurmayı ihmal etmeyelim.
Büyük şirketlerin P2P protokolünün seçmemesinin en önemli sebepleri veri akışı tıkanıklığı ( çok fazla band genişliğine ihtiyaç duyması ), performans düşüklüğü, güvenlik ve verinin kaynağının belli olmamasıdır. Bu sebepten P4P protokolü çıkmıştır. Bu protokol sayesinde bu belirttiğimiz dezavantajları tamamen yok etmese de, aza indirgemiştir.